از درس آمار ، نکته ای به نام " درجۀ آزادی " در ذهنم هست. از این اصطلاح بارها برای طرح مطالب با دیگران بهره برده ام . برای مثال به معادله زیر توجه فرمایید:
X +Y = 100 ، به نظر شما ، X و یا y ، چه اعداد و مقادیر مثبت و یا منفی می توانند داشته باشند ؟ پاسخ این است که هر عدد دلخواهی میتواند باشد .
در حقیقت "درجه آزادی" برای X و y بسیار بسیار بالاست.حال اگر به هر دلیلی ، مقدار X را عدد 5 در نظر بگیرید ، با این انتخاب ، درجه آزادی Y ، یکباره افت کرده و سرنوشت آن ، بخودی خود رقم میخورد و نمی تواند عددی بجز عدد 95 باشد.
در طول زندگی بارها بر سر دو راهی و یا چند راهی قرار گرفته و باید مسیر خود را انتخاب کند. قبل از هر انتخابی ، درجه آزادی بالایی دارد، ولی همینکه در موردی، انتخابی صورت داد و برای x , عددی رقم زد ، در دل آن تصمیم چندین انتخاب و تصمیم دیگر ، برایش منظور میگردد، و درجه آزادیش در آن موارد کاهش و یا به صفر نزدیک میشود.مثلاً در انتخاب رشته تحصیلی ، شفل، همسر و ....
وقتی میخواهید محلی را برای سکونت اتتخاب کنید ، گزینه های مختلفی دارید ، اما پس از انتخاب محل سکونت، شرایط آن محل، بر شما حاکم میشود و در بسیاری موارد امکان تغییر آنها را ندارید، همسایگان ، هوا ، ترافیک ، امکانات شهری و ...
یکی از عوامل مهم و سر نوشت ساز در زمان انتخاب و تصمیم گیری، آگاهی و شناخت است و قبل از هر انتخابی لازم است بقدر کافی از آن بهره برد.
در یک کلام، تبعات ، پیامدها و الزامات هر انتخابی را خودمان با اولین انتخاب تعیین می کنیم. آری، " گفتا ز که نالیم که از ماست که بر ماست "